EMDR is een therapie die in de jaren 80 is vormgegeven door een Amerikaanse psycholoog. Inmiddels is EMDR een algemeen geaccepteerde therapie die vooral geschikt is voor onverwerkte trauma´s, gevolgen van een trauma, zoals angsten en fobieën of een posttraumatische stressstoornis (PTSS). EMDR is nog steeds het onderwerp van wetenschappelijk onderzoek. Feit is wel dat EMDR therapie een bewezen effectieve behandelmethode is. Veel mensen met onverwerkte trauma´s, angststoornissen en PTSS zijn dankzij EMDR therapie van hun klachten af.

Wat is EMDR therapie?

EMDR is de afkorting van ´Eye Movement Desensization and Reprocessing´. De hele werkwijze van EMDR is oorspronkelijk ook afgeleid van een oogbeweging, waarbij de cliënt een handbeweging van de therapeut moet volgen. Dit is de zogenaamde afleiding wat de basis is achter deze therapie. Door deze afleiding kan een traumatische gebeurtenis sneller weggezet en teruggehaald worden in het werkgeheugen, alleen zonder het trauma erbij. Dit is de zogenaamde ´reprocessing´, waarbij de gebeurtenis als het ware opnieuw en zonder trauma in het geheugen wordt gezet. De methodes om af te leiden zijn tegenwoordig erg veelzijdig. Dit hoeft niet meer een handbeweging voor de ogen te zijn. Dit kan ook met geluidssignalen of met digitale technieken op een beeldscherm of via virtual reality.

Hoe gaat een EMDR sessie?

Een EMDR sessie kan soms als erg intensief ervaren worden. Dit is niet voor niets. De sessie bestaat uit enkele fasen en dit begint met het ophalen van de herinnering van een traumatische gebeurtenis. Je vertelt de therapeut de herinnering na, zoals jij dit in het hoofd hebt. Dit is het intense gedeelte, aangezien je de herinnering wederom beleeft. Bij het terugdenken, zul je automatisch ook je gevoelens en gedachten van toen ervaren. Bij het beschrijven van de herinnering, zal de therapeut telkens vragen welke gevoelens jij hebt op dat moment. Ondertussen zal de therapeut een afleiding starten. Met de vingers, geluid of op een andere wijze, die jij moet volgen.

Tijdens deze afleiding en het volgen van een beeld of geluid, is er een moment dat je niet aan de herinnering terugdenkt, maar dit loslaat. De therapeut zal weer vragen welke gevoelens jij nu ervaart nadat je bent afgeleid. Vervolgens wordt er weer op de herinnering gefocust en op de momenten waar jij het meeste moeite mee hebt en waar je spanning bij voelt. Wederom volgt er dan een afleiding en wordt er wederom naar je gevoelens op dat moment gevraagd. Je zult zien dat op een gegeven moment, je minder negatieve gevoelens zult ervaren bij het terugdenken aan de herinnering. Nu is dit meestal niet direct na één sessie het geval, maar na enkele sessies zul je een beduidend verschil merken.

Het resultaat van een EMDR therapie

Het probleem bij een traumatische herinnering, is dat de herinnering soms zo levendig is, dat alle angsten en gevoelens van dat moment weer bovenkomen. Dit is ook de reden dat je het liefste niet meer terugdenkt aan dit moment. Na enkele EMDR sessies is het perspectief op het traumatische moment aan het kantelen of zelfs compleet verandert. Uiteraard kan het een herinnering zijn dat bepaalde gevoelens oproept. Maar na enkele EMDR sessies merk je dat de emotie van de herinnering wordt losgekoppeld. Je voelt minder spanning en het is gemakkelijker om de herinnering zonder emotie op te roepen. Het lijkt er dan ook op dat je de herinnering opnieuw een plek hebt gegeven. Niet alleen de herinnering, alle klachten die samenhangen met een onverwerkt trauma zullen verminderen en/of verdwijnen. Denk aan het snel schrikken, herbeleving en angst- en paniekstoornissen. EMDR therapie kan er zelfs voor zorgen dat je geheel vrijkomt van een PTSS.

Hoe werkt EMDR in het brein?

Nog steeds wordt er wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de exacte werking van EMDR op het brein. Dat de therapie werkt staat vast, maar hoe het brein hiermee omgaat is in feite nog onbekend. Er zijn wel vermoedens. Het heeft waarschijnlijk te maken met het werkgeheugen. Dit is het gedeelte van het brein waar verwerking en opslag van alle herinneringen plaatsvindt. Alleen het werkgeheugen heeft maar een beperkte capaciteit. Het werkgeheugen kan moeilijk meerdere taken tegelijkertijd uitvoeren. Tijdens een EMDR sessie, denk je terug aan de traumatische ervaring. Als je dan wordt afgeleid, dan raakt het werkgeheugen overbelast. Hierdoor verliest de traumatische herinnering langzaam de levendigheid en geef je het in een gewijzigde vorm (zonder trauma) een plekje in het langetermijngeheugen.